Meidoorn is een geslacht uit de rozenfamilie (Rosaceae). Het geslacht wordt ook wel haagdoorn of steendoorn genoemd. Het zijn struiken die van nature in Europa, Noord-Amerika, Azië en Noord-Afrika voorkomen. Sommige soorten komen ook als boom voor. De meidoorn werd vanwege de doornen op de takken veel gebruikt in hagen. Wordt 2-10 meter hoog.

De meidoorn heeft een dichte en vertakte kroon. Vertakking start al bij de grond.

De schors is aanvankelijk glad en bruin. Later wordt deze
donkerder en wordt ribbelig.

De driehoekige bladeren zijn omgekeerd-eirond tot waaiervormig. Ze zijn diep ingesneden (meestal tot op of over de helft). De bladlobben zijn alleen aan de top gezaagd met ongelijke zaagtanden. Van onderen zijn ze vooral in de nerfoksels iets behaard. De steunblaadjes hebben een gave rand of ze zijn grof getand.

De knoppen zijn zeer klein, roodachtig zwart en schubbig. Twijgen hebben vaak takdoornen (1 tot 2.5 cm) en is in principe een tak omgevormd tot een doorn.

De bloemen worden geproduceerd in de late lente en lijken een beetje op kleine rozen. Ze vormen geurige (!) schermvormige tuilen. Ze hebben 5 witte kroonbladen, vijf kelkbladen, 1 stijl en veel meeldraden. Ze zijn 0.8 tot 1.5 cm breed en de komvormige kroonblaadjes overlappen elkaar gedeeltelijk. De kelkbladeren zijn breed driehoekig, even lang als of iets langer dan breed, min of meer stomp, aan de rijpe schijnvrucht teruggeslagen of iets afstaand. De meeldraden hebben paarse helmknoppen. Tweeslachtig.

Schijnvrucht is rood tot paarsrood en is in feite een kleine bottel: een uitgegroeide bloembodem waarbinnen zich de vruchtjes of steenkernen bevinen. De kelk omgeeft de opening bovenop de schijnvrucht, waardoor de stijlen naar buiten komen. 1 pit. De bessen dienen als wintervoorraad voor de vogels.

De meidoorn komt vooral voor in de kustduinen, op oeverwallen langs de grote rivieren en in beekdalen. Hij kan groeien op vochtige tot droge, meer of minder voedselrijke grond, kalkhoudend zand, leem en klei. Hij heeft dus een brede amplitude.

Wereld: geheel Europa, Noord-Afrika, Noord-Amerika en West-Azië. In Belgie is de éénstijlige meidoorn de algemeenste, maar in Noord- Brabant en de Vlaamse Kempen blijkt de éénstijlige meidoorn zeldzaam te zijn. Slechts enkele, wat rijkere, lemige beekvalleien herbergen kleine populaties.

De meidoorn heeft niet veel gevoeligheden, maar kan aangetast worden door bacterievuur.

Uitgesproken lichtminnende soort. Hij groeit vooral in hagen, struwelen, lichte bossen en bosranden. De struik wordt zeer veel aangeplant en kan daarna ook verwilderen.

Het gebruik van meidoorns gaat ver terug in de geschiedenis. Er zijn sporen dat het gebruik van gevlochten hagen al bestond bij de Nerviers, toen de Romeinen onze gewesten veroverden onder Julius Caesar. Maar ook in latere eeuwen plantte men bewust meidoorns op forten en bolwerken.

In de 20ste eeuw krijg de meidoorn het dan druk te verduren. Na de uitvinding van de prikkeldraad werden steeds meer hagen en houtwallen gekapt. Veel meidoorns werden dan ook nog eens verwijderd toen later in de 20e eeuw de indruk ontstond dat de meidoorn drager zou zijn van het bacterievuur, vooral gevaarlijk voor fruitbomen. Inmiddels weet men dat de belangrijkste besmettingshaard niet bij de meidoorns ligt.

Het zware hout wordt gebruikt voor handvatten van gereedschappen en voor kleine voorwerpen. In sommige streken geloofde men dat de vernietiging van een meidoornstruik onheil bracht, evenals het in huis halen van de bloemen. Meidoorn wordt al sinds de 16e eeuw gebruikt om de bloedsomloop te stimuleren. Deze werking komt o.m. door de inhoudsstof rutine: deze stof is wetenschappelijk bekend om z’n vermogen om blauwe plekken te voorkomen. Meidoornthee helpt om de cholesterol te verlagen.

De melige bessen werden sinds de oertijd niet alleen door vogels, maar ook door mensen gegeten en in het Rijnland “Mehlfäßchen” genoemd. Zij dienden tijdens de Eerste Wereldoorlog als koffiesurrogaat.